در این مقاله ما درباره بهترین تنظیمات دوربین برای عکاسی  پرتره در نور طبیعی روز و همچنین زیر نور فلاش توضیح می‌دهیم. فرقی نمی‌کند که یک عکاس تازه‌کار یا یک عکاس پرتره با سابقه باشید. به‌هرحال آموزش‌های این مطلب می‌تواند برایتان مفید باشد و با مقایسه اطلاعات آن با دانسته‌های خودتان، می‌توانید روش‌های جدید و متد‌های متفاوت‌تری را تجربه کنید. از آنجا که نور طبیعی، برای عکاسی پرتره بسیار ساده‌تر و در دسترس تر است، ابتدا با عکاسی پرتره در نور طبیعی شروع می‌کنیم.

پیشنهاد می‌کنم برای عکاسی  پرتره در نور طبیعی از مود عکاسی دستی یا Manual استفاده کنید. اگرچه مود‌های خودکار و نیمه خودکار هم می‌توانند برای این شاخه از عکاسی به کار روند، اما عکاسی با مد دستی، کنترل بیشتر و دقیق‌تری را به شما می‌دهد. البته عکاسی با مد دستی، معمولاً زمان بیشتری از شما می‌گیرد، اما تصور من این است که شما بهتر از دوربینتان می‌توانید حدس بزنید که در انتها چه عکسی باید به دست آورید.

حساسیت یا ISO

حساسیت دوربین برای عکاسی  پرتره باید در پایین‌ترین مقدار خود باشد. در اغلب دوربین‌ها این حساسیت برابر ISO 100 است. اما در برخی از دوربین‌ها، حساسیت‌های کمتر تا ISO 64 یا حتی ۵۰ هم در دسترس است. اگر دوربین شما هم همین‌گونه است، آن را انتخاب کنید. یک نکته مهم این است که خیلی از کاربران با تصور اینکه دوربینشان در نور کم و حساسیت بالا، نویز کمی تولید می‌کند، از حساسیت‌های بالاتر هم استفاده می‌کنند.

توجه داشته باشید که در عکاسی  پرتره ، ویرایش عکس، نقش عمده‌ای در خروجی نهایی تصویر بازی می‌کند. بنابراین این بسیار محتمل است که بخواهید بخش‌هایی از تصویر را با روش‌های مختلف مانند “داجینگ و برنینگ” روشن‌تر یا تیره‌تر کنید. حتی اگر عکسی که با حساسیت بالا می‌گیرید، در حالت عادی نویز کمی داشته باشد، اما اصولاً بالا بردن حساسیت موجب کاهش محدوده پویا (Dynamic Range) تصویر می‌شود و امکان ادیت آن مشکل‌تر می‌گردد. بنابراین احتمالاً زمانی که بخش‌هایی از عکس را روشن‌تر می‌کنید، به شدت موجب افزایش نویز می‌شود. بنابراین همواره با پایین‌ترین حساسیت ممکن کار کنید.

دیافراگم لنز

طبیعتاً وقتی با یک لنز دهانه باز و سریع کار می‌کنید، بهتر است از باز‌ترین دیافراگم لنز هم استفاده کنید.اما توجه داشته باشید که بسیاری از لنز‌ها، بهترین کیفیت خودشان را در دیافراگم‌های کمی بسته‌تر از آخرین دیافراگم باز خود ارائه می‌دهند. یعنی مثلاً اگر لنز شما دارای بازترین دیافراگم برابر f/1.8 است، احتمالاً شارپ‌ترین و باکیفیت‌ترین عکس‌هایی که می‌توانید با آن بگیرید، در دیافراگم f/4 تا f/5.6 خواهد بود. بنابراین اگر می‌توانید سوژه را از زمینه دور کنید تا تصویر پس زمینه محو‌تر شود، بهتر است از دیافراگم‌های بسته‌تر استفاده کنید.

یک نکته دیگر هم درباره عکاسی  پرتره به خاطر داشته باشید. دیافراگم‌های خیلی باز برای عکس‌های نیم‌تنه یا تمام قدی مناسب‌تر هستند تا عکس‌های پرتره خیلی نزدیک. زیرا هر چقدر به سوژه نزدیک‌تر باشید، عمق میدان تصویر کوتاه‌تر می‌شود. بنابراین اگر از دیافراگم‌های خیلی باز استفاده کنید، این احتمال وجود دارد که بخش‌هایی از بدن سوژه محو شود. اگرچه برخی اوقات عکاسان به عمد این کار را انجام می‌دهند تا تاکید بیشتری روی اجزای بدن یا صورت سوژه داشته باشند، اما روش معمول و مورد قبولی نیست. در این حالت، مثلاً اگر فوکوس را روی چشم‌های سوژه قرار دهید، احتمالاً نوک بینی یا گوش‌ها و مو‌های کنار شقیقه سوژه محو می‌شوند.

سرعت شاتر دوربین

احتمالاً این همان جایی است که باید به نورسنج دوربین یا عکسی که می‌گیرید مراجعه کنید. بسته به شدت نور محیط، پس از انتخاب حساسیت و دیافراگم، به سراغ سرعت شاتر می‌روید. سرعت شاتر باید به حدی باشد که تصویر تاریک نشود و نیازی به روشن‌تر کردن آن در فتوشاپ نباشد. یک روش کمکی در اینجا، این است که دوربین را روی حالت Live View بگذارید.

در این حالت، تمام تنظیماتی که انجام می‌دهید را به صورت زنده مشاهده می‌کنید. در اینجا وقتی سرعت شاتر و دیافراگم و حساسیت را تغییر می‌دهید، می‌توانید نتیجه کار را قبل از گرفتن عکس دوربین ببینید. بنابراین به راحتی می‌توانید سرعت شاتر مورد نیاز در آن صحنه را حدس بزنید. طبیعتاً این تنها یک نقطه شروع است و بعداً که شروع به گرفتن عکس‌ها کردید، می‌توانید سرعت شاتر را براساس نور عکس‌ها، کمتر یا بیشتر کنید.

همچنین اگر دوربینتان دارای هیستوگرام زنده یا Live Histogram است آن را روشن کنید. اگر هم نیست، می‌توانید هیستوگرام عادی که با گرفتن هر عکس ظاهر می‌شود را تماشا کنید. به این ترتیب می‌توانید با هر بار گرفتن عکس‌ها، علاوه بر خود عکس، هیستوگرام آن را نیز ببینید. توجه کنید که فرقی ندارد عکس چقدر روشن یا تاریک است. در هر حال نباید منحنی هیستوگرام، محور عمودی تیرگی‌ها یا روشنایی‌ها را حذف کند. اگر این اتفاق بیفتد به این معنی است که شما یک قسمت خیلی تاریک یا خیلی روشن در عکس دارید. اگر هم چنین بخش‌هایی در عکس دارید، باید مطمئن شوید که ربطی به سوژه و لباس او ندارد.

به عنوان مثال برخی اوقات روشنایی زیاد از حد، مربوط به نور خورشید، یا بازتاب آن روی یک سطح براق مانند دیوار گچی یا شیشه یک پنجره است. توجه داشته باشید که این نقاط براق نباید روی لباس سوژه باشد.

یک راهنمایی کلی هم اینکه بهتر است سرعت شاتر را حداقل دو برابر فاصله کانونی لنز‌تان انتخاب کنید و از آن کمتر نشوید. مثلاً اگر با یک لنز ۱۰۰mm یا فاصله کانونی ۱۰۰mm روی یک لنز زوم عکاسی می‌کنید، سرعت شاتر دوربین نباشد کمتر از ۱/۲۰۰ ثانیه باشد تا بتوانید به این ترتیب از محو شدگی عکس‌ها جلوگیری کنید.

البته این قانون، برخی استثنا‌ها هم دارد. مثلاً اگر دوربینتان روی سه‌پایه قرار دارد یا با لنز دوربین یا دوربینی عکس می‌گیرید که در داخل آن لرزشگیر قرار دارد، می‌توانید از سرعت‌های پایین‌تری هم استفاده کنید. به عنوان مثال دوربین بدون آینه فول فریم نیکون Z6 دارای یک لرزشگیر داخلی است و می‌توانید تا ۴ استاپ پایین‌تر از معکوس فاصله کانونی لنزتان را برای سرعت شاتر انتخاب کنید. در حالی که مثلاً دوربین بدون آینه فول‌فریم Canon EOS R یا دوربین‌های DSLR دارای لرزشگیر نیستند و باید حواستان به این قانون و نتایج آن باشد.

بهترین تنظیمات دوربین برای عکاسی پرتره با فلاش

وقتی درباره فلاش‌های استودیویی صحبت می‌کنیم باید توجه داشته باشیم که اکنون دو شکل متفاوت از این فلاش‌ها در فروشگاه‌های تجهیزات عکاسی مانند نورنگار در دسترس است. فلاش‌های استودیویی معمولی در اغلب موارد نمی‌توانند با سرعت‌های بالاتر از ۱/۲۰۰ ثانیه فلاش بزنند. البته این سرعت در برخی از دوربین‌ها، کمی متفاوت است و منظور از آن، سرعت سینک دوربین‌ها است که معمولاً حدود ۱/۲۰۰ می‌باشد.

فلاش‌های عادی در سرعتی بالاتر از این، فرصت کافی برای تابش نور ندارند و کناره‌های تصویر تاریک شده و نهایتاً با بالاتر رفتن بیشتر سرعت شاتر، عکس به طور کامل سیاه می‌شود. به همین دلیل برخی از عکاسان حرفه‌ای از فلاش‌های استودیویی که دارای قابلیت High Speed Sync هستند استفاده می‌کنند. این فلاش‌ها، می‌توانند با روش تابش‌ پی‌درپی بسیار سریع، نور را با سرعت‌های شاتر بالا (مثلاً تا ۱/۸۰۰۰ ثانیه) هم بتابانند.

اگر معمولاً در فضای داخلی و آتلیه عکاسی  پرتره می‌کنید، نیاز چندانی به فلاش‌های High Speed نخواهید داشت. خود من سال‌هاست که از همین فلاش‌های معمولی در آتلیه عکاسی استفاده می‌کنم. اما اگر بخش زیادی از کارهای عکاسی‌تان را در فضای خارجی (مانند عمارت‌های بزرگ، کنار دریا، یا باغ‌های مخصوص عکاسی عروسی) انجام می‌دهید، بهتر است یک فلاش استودیویی با قابلیت تابش نور High Speed تهیه کنید.

فلاش Godox AD 600 یکی از انتخاب‌های مناسب در این دسته است. با این فلاش می‌توانید قدرت یک فلاش استودیویی را با سرعت شاتر ۱/۸۰۰۰ ثانیه هماهنگ کنید و امکان عکس‌برداری در نور شدید روز را هم به شما می‌دهد.

گاهی اوقات نور روز آن‌قدر زیاد است که نور فلاشی که دارید جوابگوی آن نیست. در چنین حالتی اگر نمی‌توانید نور فلاش را افزایش دهید، می‌توانید نور محیط را کاهش دهید! فیلتر‌های ND مختلفی در بازار هستند که می‌توانند بدون تأثیر بر رنگ تصویر، نور تصویر را تا حد زیادی کاهش دهند.

به عنوان مثال Benro SHD ND8 IR ULCA WMC یکی از مناسب‌ترین فیلتر‌های ND است که امکان کاهش نور تا ۳ استاپ را دارد. در واقع این فیلتر می‌تواند تا ۸ برابر نور محیط را کمتر کند یا به شما اجازه استفاده از سرعت شاتر ۸ برابر کمتر از سرعت مورد نیاز را بدهد. بنابراین اگر نور محیط خیلی زیاد است و نمی‌توانید سرعت شاتر را پایین بیاورید (چون احتمالاً تصویر آسمان یا سوژه زیادی روشن می‌شود) می‌توانید با این فیلتر، نور محیط را نزدیک به نور ساعات طلایی کنید یا در عوض، دیافراگم لنز را برای دستیابی به بوکه بیشتر، بازتر کنید.

آخرین نکته‌ای که می‌توانم به شما بگویم، درباره روشنایی دوربین است. روشنایی LCD اغلب دوربین‌های عکاسی به صورت خودکار تنظیم می‌شود. اگر دوربین شما هم پیش‌فرض همین‌طور است، حتماً آن را از روی خودکار برداشته و روشنایی آن را روی ۴ یا ۵ تنظیم کنید تا ثابت باقی بماند. وقتی شدت نور نمایشگر به صورت خودکار تغییر می‌کند، نمی‌توانید براساس روشنایی عکسی که روی آن می‌بینید، درباره نور عکس تصمیم‌ بگیرید. این کار را باید از منوی دوربینتان انجام دهید.

منبع: نورنگار