۱- لنز‌های مختلف و مزایا و معایب هر کدام را بشناسید: وقتی حرف از عکاسی در نور کم می‌شود، اولین پیشنهاد خیلی از عکاسان حرفه‌ای، لنز‌های سریع پرایم است. لنز‌های سریع به لنز‌هایی گفته می‌شود که دیافراگم آنها از f/2 یا f/2.8 کمتر است و می‌توانند با دیافراگم های خیلی باز خودشان، از سرعت‌های سریعتر شاتر استفاده کنند. اغلب این لنز‌ها از سری پرایم هستند، یعنی فاصله کانونی آنها ثابت است و طبیعتا نمی‌توانید با آنها زوم کنید. بنابراین باید برای کادربندی یک سوژه، خودتان به آن دورتر یا نزدیک‌تر شوید. اما این لنز‌ها همیشه هم برای عکاسی در نور کم مناسب نیست. خصوصا زمانی که امکان جابجایی ندارید، کار کردن با آنها بسیار مشکل می‌شود. تصور کنید برای عکاسی از یک جشن، سمینار، رویدادهای فرهنگی در محیط‌های بسته یا حتی عکاسی خیابانی در شب، به شما جایی را می‌دهند تا از آنجا کار خودتان را انجام دهید. مثلا فرض کنید جایی برای خبرنگاران یا یک صندلی مخصوص مهمانان. در چنین حالتی استفاده از یک لنز پرایم که نمی‌تواند سوژه‌ها را دور یا نزدیک کند بسیار سخت و محدود کننده می‌شود. این احتمال وجود دارد که وقتی نمی‌توانید روی یه سوژه که به نظرتان می‌آید جالب زوم کنید، عکس‌های زیبایی را از دست دهید.

۲- لنز‌های زوم گرانقیمت جایگزین لنز‌های پرایم می‌شوند: اغلب لنز‌های سریع که دارای دیافراگم‌های باز می‌باشند بسیار گرانقیمت هستند. تولید عدسی‌ها و تکنولوژی‌های این لنز‌ها بسیار گران تمام می‌شود و دقیقا به همین دلیل است که بیشتر لنز‌های زوم ارزان قیمت، دارای دیافراگم‌های بسته‌ و متغیر هستند. به عنوان مثال لنز نیکون Nikon AF-S 70-300mm f/4.5-5.6G VR با حداکثر بازشدگی دیافراگم f/4.5 حدود ۱٫۸ میلیون تومان قیمت دارد، اما لنز نیکون Nikon AF-S 70-200mm f/2.8G ED VR II قیمتی حدود ۴ برابر آن دارد. لنز‌های پرایم تنها برای زمانی کاربرد دارند که شما بتوانید در هر زمان که بخواهید به سوژه نزدیک شوید. بنابراین عکاسی تئاتر، عکاسی پشت صحنه سینما، عکاسی از مهمانی‌ها، عکاسی از رویداد‌های خبری به عنوان خبرنگار و بسیاری از موقعیت‌های دیگر که لازم است پیوسته در جایی بایستید و منتظر سوژه باشید، با لنز‌های پرایم بسیار مشکل تر است.

۳- بازی با ترکیب پیچیده سرعت شاتر، دیافراگم و حساسیت: دستیابی به نوردهی صحیح توانایی ایجاد تعادل بین این سه گزینه است: سرعت شاتر، دیافراگم و حساسیت. این سه عامل مهم در نوردهی همان چیزیست که باعث می‌شود تا عکاسان حرفه‌ای هم گاهی اوقات از تنظیمات خودکار استفاده کنند. زیرا بسیار مشکل است که به طور پیوسته برای هر عکس و موقعیتی، این سه فاکتور را بررسی کنید. خیلی از عکاسان حرفه‌ای هم با اینکه تنظیمات سرعت شاتر و دیافراگم را خودشان کنترل می‌کنند، اما تنظیمات حساسیت را به دوربین‌های پیشرفته‌شان می‌سپارند تا در مواقع ضروری، خود دوربین نور کم را جبران کند. پیشتر در مقاله ای در وب‌سایت نوریاتو، به تفصیل درباره حساسیت خودکار یا چگونه قابلیت Auto ISO شما را عکاس بهتری می‌کند و نحوه تنظیم آن برای عکاسی در نور کم توضیح دادم که مطالعه آن را نیز پیشنهاد می‌کنم.

اما اگرهنوز در ابتدای راه هستید یا دنبال روشی سریع می‌گردید، بهترین راه این است که دیافراگم لنز‌تان را روی باز‌ترین حالت قرار دهید و حساسیت دوربین را تا جایی که ممکن است (و تاثیری روی خروجی مورد نظرتان ندارد) بالا ببرید. این افزایش حساسیت باید تا حدی باشد که بتوانید سرعت شاتر را تا ۱/۱۲۵ ثانیه برسانید (مثلا برای عکاسی از تئاتر یا سمینار). طبیعتا هرچقدر سرعت سوژه‌ها بیشتر باشد باید سرعت بالاتر برود. مثلا برای عکاسی از یک مراسم جشن عروسی باید بتوانید از سرعت‌های ۱/۲۵۰ یا ۱/۵۰۰ ثانیه استفاده کنید تا مطمئن شوید که هیچ قسمتی از سوژه‌های پرتحرک محو نخواهند شد.

۴- مقابله با فوکوس کند در نور کم: نکته مهمی که خیلی از کاربران به آن توجه نمی‌کنند این است که بسیاری اوقات، استفاده از دیافراگم های خیلی سریع مانند f/1.8 یا f/1.4 باعث کندتر شدن فوکوس خودکار می‌شود. بنابراین شاید بهتر باشد در چنین شرایطی از فوکوس دستی استفاده کنید. اشکال فوکوس دستی این است که خیلی کندتر و مشکل‌تر از فوکوس خودکار تنظیم می‌شود، اما مزیت آن نسبت به فوکوس خودکار این است که دیگر تغییر نمی‌کند. بنابراین کافیست یک‌بار روی سوژه فوکوس کنید و بعد بدون اینکه فاصله خودتان تا سوژه را تغییر دهید، از همانجا که ایستاده‌اید پشت سر هم عکس بگیرید.

فراموش نکنید که اغلب دوربین‌های مدرن امروزی که دارای قابلیت LiveView هستند این امکان را دارند تا هنگام فوکوس دستی، روی سوژه زوم کنند. مقدار زوم بسته به مدل دوربین معمولا ۵ یا ۱۰ برابر است. در این بزرگنمایی می‌توانید به خوبی فوکوس دستی دوربین را بررسی کرده و آن را با دقت زیادی تنظیم کنید. البته در صورتیکه زیاد از نمایشگر LCD دوربین استفاده کنید، احتمالا باتری بیشتری مصرف خواهد شد و بهتر است ترجیحا یک باطری یدکی هم همراه داشته باشید یا دست کم از پر بودن باطری دوربین قبل از عکسبرداری اطمینان پیدا کنید.

۵- استفاده از نور محیط: من به ندرت برای عکاسی در محیط‌های کم نور خارج از سالن، از فلاش استفاده می‌کنم. استفاده از نور محیط به مراتب زیباتر و طبیعی‌تر از نور فلاش است. خصوصا اگر در جایی عکاسی می کنید که فلاصله شما تا سوژه یا فاصله سوژه تا زمینه پشت سرش زیاد است، نور فلاش معمولا نتیجه خوبی از عکاسی محیط به شما نمی‌دهد. مثلا وقتی برای عکاسی از یک سمینار می‌روید، می‌توانید عکس هایی که جلوی بنر‌های تبلیغاتی گرفته می‌شوند را با فلاش بگیرید، اما برای عکس هایی که در محیط سالن گرفته می‌شود، نور فلاش معمولا یا خیلی تیز و یا خیلی کمرنگ و رنگ پریده است. حتی گاهی اوقات ممکن است روی سایه‌هایی تند را در زمینه ایجاد کند و معمولا اگر فاصله سوژه تا زمینه پشت سرش زیاد باشد، پس زمینه بسیار تاریک خواهد شد. به همین دلیل است که بسیاری از عکاسان حرفه ای ترجیح می‌دهند به جای استفاده از فلاش، با بالا بردن زیاد ISO از نور محیط استفاده کنند. البته این کار قطعا موجب افزایش نویز تصویر می‌شود، اما چون معمولا این عکس‌ها در اندازه‌های خیلی بزرگ چاپ نمی‌شوند، بعدا می‌توانید با نرم‌افزارهایی مانند لایتروم، این نویز را برطرف کرده و عکس هایی طبیعی تر با نور محیط در اختیار داشته باشید.

۶- تا جایی که می‌توانید به سوژه‌ها نزدیک شوید: عکاسی از فاصله دور به معنی استفاده از فاصه کانونی بلند‌تر و طبیعتا لرزش دست بیشتر است. برای همین است که خیلی از عکاسان ورزشی، ترجیح می‌دهند حتی در شلوغ‌ترین اتاق‌های خبرنگاری نیز تا حد ممکن به سوژه‌ها نزدیک شوند. مثلا در این تصویر، عکاس به جای اینکه دور از صحنه قرار بگیرد، در کنار ورزشکارانی که دور تا دور زمین به صورت چهار زانو نشسته‌‌اند و تماشاچی هستند می‌نشیند و در نور بسیار کم با حساسیت ISO 5600 عکس می‌گیرد. در چنین شرایطی ممکن است به یک لنز پرایم با فاصله کانونی کم نیاز داشته باشید تا بتوانید از کل صحنه عکس‌برداری کنید. بنابراین خوب است که همراه با لنز‌های تله زوم بلند، یک لنز پرایم ۵۰mm یا کمتر نیز در کیف خود داشته باشید تا در چنین شرایطی کادر را از دست ندهید.

۷- از سوژه‌هایتان بخواهید جابجا شوند: خجالتی نباشید. بسیاری اوقات ممکن است در محیط سالن یا خیابانی که مراسم در آن برگزار می‌شود، برخی نقاط را ببینید که نور بسیار خوبی دارد. نورپردازی سالن، نورهای موضعی روی دیوار‌ها، پرژکتور‌های کناره‌های سن، همه اینها ممکن است برخی نقاط را نورانی و زیبا کنند. می‌توانید از سوژه‌هایتان خواهش کنید تا چند قدمی جابجا شوند تا در چنین محدوده‌ای قرار گیرند. در این صورت بدون فلاش هم می‌توانید عکس هایی با نورپردازی زیبا بگیرید.

۸- از عکسبرداری پی‌درپی استفاده کنید: پس از اینکه فاکتورهای نوردهی یعنی سرعت شاتر، دیافراگم و حساسیت را تنظیم کردید، بهتر است دوربین را روی حالت عکاسی پی‌درپی یا Burst Mode بگذارید. در این حالت از هر صحنه دست کم سه تا پنج بسیار نزدیک به هم دارید و می‌توانید مطمئن باشید که حداقل یکی از آنها دارای شرایط کاملا مطلوب است. مثلا اگر سوژه‌ها در حال حرکت هستند و در یک یا دو عکس دست یا پای آنها محو شده، حداقل در یک یا دو عکس کاملا صحیح ثبت شده‌اند. به این ترتیب ریسک از دست دادن صحنه‌ها کاهش میابد و می‌توانید بعدا در خانه و با فرصت کافی عکس‌های بهتر را جدا کنید. همچنین می‌توانید بعدا با ترکیب این عکس‌ها در نرم‌افزارهای گرافیکی، برخی از قسمت‌هایی که دارای اشکال هستند را ویرایش و تصحیح کنید.

۹- صحنه را زیرنظر بگیرید و پیش‌بینی کنید: وقتی برای عکاسی از مراسمی دعوت می‌شوید بسیار مهم است که کاملا حرفه‌ای رفتار کنید. منظور از حرفه‌ای کسی است که از قبل می‌داند چه اتفاقی کجا و چگونه و چه زمانی می‌افتد. مثلا شما باید بدانید که مهمانان جدید از کجا وارد سالن می‌شوند؟ هدایا را چه کسی می‌دهد؟ میزبانان از کدام سمت سن پذیرایی را آغاز می‌کنند؟ برنامه بعدی چیست و چراغ سالن را چه کسی روشن یا خاموش می‌کند. زیرنظر گرفتن روند اتفاقات هر مراسم، پرس و جو درباره اتفاقات بعدی و دانستن همه اینها و بسیاری از موارد دیگر، به شما کمک می‌کند تا بتوانید بخش بعدی مراسم را پیش‌بینی کنید. بنابراین همیشه دوربین شما آماده عکاسی از صحنه‌هایی است که هنوز آغاز نشده‌اند و طبیعتا بهترین کادر و نور را در اختیار خواهید داشت.

۱۰- قصه‌گویی را فراموش نکنید: شما نه تنها می‌بایست از افراد مهم عکاسی کنید، بلکه عکاسی از کارهای مهمی که در مراسم اتفاق میفتد نیز به عهده شماست. مثلا فرض کنید شما به یک مراسم حنابندان سنتی در یکی از روستاهای غرب ایران دعوت شده‌اید و از تمام مهمانان عکس گرفته‌اید. اما از حنایی که عروس و داماد در دستان خود می‌گذارند عکسی ندارید! یا مثلا وقتی برای عکاسی از رونمایی یک خودروی جدید به یک همایش دعوت می‌شوید، حتما باید عکس‌های خوبی از آن خودرو هم بگیرید! اما عکس عادی از سوژه‌ها چندان جذاب نیست. سعی کنید نماها و قاب‌هایی از مراسم را هم در تصویر بگنجانید. به تصویر زیر نگاه کنید تا ببینید چطور عکاس توانسته از میان شانه مهمانان، کادر زیبایی برای ثبت لحظه دست افشانی گروه پیدا کند. اغلب اوقات برای چنین عکس‌هایی نمی‌توانید از لنز‌های تله بلند استفاده کنید، زیرا احتمال اینکه کسی زاویه دید شما را محدود کند زیاد است. در چنین مواقعی همراه داشتن یک لنز واید با دهانه باز به شما کمک خواهد کرد.

منبع: نورنگار